Πέρα από το COP27: προσδοκίες σε όλη την Ευρώπη

Το έτος από την τελευταία COP στη Γλασκώβη του Ηνωμένου Βασιλείου, έχουμε δει αναμφισβήτητα σημάδια της εξελισσόμενης κλιματικής έκτακτης ανάγκης, από καταστροφικές πλημμύρες έως πρωτοφανείς καύσωνες και ξηρασίες. Ωστόσο, χώρες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν επίσης τις επιπτώσεις της ενέργειας, των τροφίμων και των κρίσεων κόστους ζωής, και ως εκ τούτου, έχουμε δει μόνο 29 από τις 194 χώρες να παρουσιάζουν ενισχυμένα εθνικά σχέδια για το κλίμα. Υπήρχαν ελπίδες ότι το φετινό συνέδριο θα ήταν το «COP υλοποίησης». Με μια άλλη επανάληψη να έχει ολοκληρωθεί τώρα, εξετάζουμε αν παραδόθηκε και τι πρέπει να συμβεί στη συνέχεια.

Παρά κάποιες πολλά υποσχόμενες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένης μιας σειράς συμβολικών κινήσεων για απώλεια και ζημιά, πολλοί θα δουν το COP27 ως μια ακόμη χαμένη ευκαιρία να διατηρήσουν τις παγκόσμιες θερμοκρασίες κάτω από το όριο των 1,5°C. Η ίδια η Ημέρα Ενέργειας απέτυχε να προσφέρει μια «δίκαιη μετάβαση» μακριά από τα ορυκτά καύσιμα. Στην πραγματικότητα, υπήρχαν περισσότεροι λομπίστες ορυκτών καυσίμων στο COP27 από οποιοδήποτε άλλο προηγούμενο συνέδριο, παρά το γεγονός ότι ο ενεργειακός τομέας συμβάλλει επί του παρόντος τα τρία τέταρτα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο.

Προχωρώντας προς τα εμπρός, ελπίζουμε ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει να ενεργεί ως ηγέτης στην ενεργειακή μεταρρύθμιση. Η Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ έχει θέσει μια σειρά από προτάσεις για να καταστήσει τις πολιτικές της περιοχής κατάλληλες για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030, συμπεριλαμβανομένου του σχεδίου REPowerEU για την κατασκευή ενός νέου ενεργειακού συστήματος. Αλλά κάθε χώρα στην Ευρώπη ξεκινά από διαφορετικό σημείο, έχει μοναδικές προκλήσεις να ξεπεράσει και θα πρέπει να εντοπίσει τις λύσεις που λειτουργούν καλύτερα για αυτήν και τον πλανήτη.

Μιλήσαμε με τις ομάδες μας σε όλη την Ευρώπη για να μάθουμε τι θέλουν να δουν να συμβαίνει πέρα από το COP27 και τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν για να προωθηθεί κάθε χώρα στην ενεργειακή μετάβαση.

Ηνωμένο Βασίλειο

Στο COP27, Ο Ρίσι Σουνάκ είπε ότι «το κλίμα και η ενεργειακή ασφάλεια πάνε χέρι-χέρι, ο αποτρόπαιος πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία και οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας σε όλο τον κόσμο δεν αποτελούν λόγο για να επιβραδύνουμε την κλιματική αλλαγή. Είναι ένας λόγος για να δράσουμε πιο γρήγορα». Και στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ανάπτυξη καθαρής ενέργειας οδεύει προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι ανανεώσιμες πηγές, συμπεριλαμβανομένων των αιολικών και ηλιακών, αποτελούν πλέον περισσότερο από 40 τοις εκατό του ενεργειακού εφοδιασμού της – τετραπλάσια αύξηση σε σχέση με πριν από μια δεκαετία, και η Επιτροπή Περιβαλλοντικού Ελέγχου μόλις ανακοίνωσε ότι πρόκειται να εξετάσει τον ρόλο που μπορούν να παίξουν οι χερσαίες τεχνολογίες ηλιακής ενέργειας στο ταξίδι του Ηνωμένου Βασιλείου προς το καθαρό μηδέν.

Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν και νοοτροπίες για αλλαγή. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, η γραμματέας περιβάλλοντος Thérèse Coffey επιβεβαίωσε τους περιορισμούς στα ηλιακά πάρκα που κατασκευάζονται σε γεωργική γη. Η ομάδα μας στο Ηνωμένο Βασίλειο ελπίζει να δει συγκεκριμένα σχέδια για την αντιμετώπιση των εμποδίων στην ηλιακή ανάπτυξη.

Declan Deasy, Chief Operating Officer με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, λέει «Εν μέσω μιας παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα της συζήτησης για το κλίμα. Η ηλιακή ενέργεια είναι φθηνή, πράσινη και εγχώρια καλλιέργεια και πρέπει να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στην επιδίωξή μας για το καθαρό μηδέν. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, βλέπουμε ισχυρές υποκείμενες τάσεις ανάπτυξης στον κλάδο, υψηλή δημόσια υποστήριξη για ηλιακή ενέργεια και συνεχείς εξελίξεις στην τεχνολογία φωτοβολταϊκών.

«Ο στόχος για πενταπλάσια αύξηση της ηλιακής δυναμικότητας έως το 2035 στη Στρατηγική Ενεργειακής Ασφάλειας της κυβέρνησης είναι εφικτός, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια στην ευρεία εγκατάσταση, τα οποία περιλαμβάνουν περιορισμένο δίκτυο και ελλείψεις εργατικού δυναμικού. Οι συζητήσεις σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της συζήτησης».

Ελλάδα

Ο Οκτώβριος ήταν πολλά υποσχόμενος Νέα για την καθαρή μηδενική μετάβαση στην Ελλάδα, με τη χώρα να λειτουργεί αποκλειστικά με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για πέντε ώρες για πρώτη φορά στην ιστορία. Αυτό είναι ένα σημαντικό ορόσημο καθώς η Ελλάδα στοχεύει να υπερδιπλασιάσει την πράσινη ενεργειακή της ικανότητα και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον 70% του ενεργειακού της μείγματος έως το 2030. Την τελευταία δεκαετία, ο δρόμος για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ελλάδα έχει αντιμετωπίσει εμπόδια και περιόδους στασιμότητας, αλλά αυτό το επίτευγμα αποδεικνύει ότι ένα σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας με αυξανόμενα μερίδια ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι εφικτό και εφικτό. Χρειάζεται να δούμε πολιτική βούληση και τολμηρή δράση από την ελληνική κυβέρνηση για να φτάσουμε εκεί.

Στέφανος Λιάλιος, Country Manager στην Ελλάδα, λέει: «Χρειαζόμαστε πιο συγκεκριμένη δράση, επιτάχυνση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η οποία έχει κάπως καθυστερήσει, και τον καθορισμό φιλόδοξων, εφικτών στόχων. Πρέπει να εστιάσουμε ξανά στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, καθώς έχει υποχωρήσει στη λίστα λόγω της ενεργειακής κρίσης και των πολέμων.

«Στην Ελλάδα, χρειαζόμαστε έναν σαφή οδικό χάρτη για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και περισσότερες επενδύσεις στο δίκτυο, ώστε να μπορέσουμε να επιταχύνουμε την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Πρέπει να κινηθούμε με ταχύτερους ρυθμούς από ό,τι είμαστε αυτή τη στιγμή».

Γαλλία

Στη Γαλλία, η προσπάθεια του προέδρου Μακρόν για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχει επιφέρει μερικές εντυπωσιακές δεσμεύσεις για το κλίμα τους τελευταίους μήνες. Την προηγούμενη εβδομάδα, νομοθεσία εγκρίθηκε που θα απαιτήσει να καλύπτονται όλοι οι μεγάλοι χώροι στάθμευσης με ηλιακούς συλλέκτες. Γάλλοι πολιτικοί εξετάζουν επίσης προτάσεις για την κατασκευή ηλιακών πάρκων σε άδειο έδαφος μέσω αυτοκινητοδρόμων και σιδηροδρόμων. Μας ενθαρρύνουν πάρα πολύ τα νέα σχέδια, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν ρυθμιστικοί περιορισμοί και διοικητικές διαδικασίες που επιβραδύνουν τον ρυθμό αλλαγής.

Eric Elbaz, Country Manager στη Γαλλία, λέει: «Πρέπει να δούμε σεβασμό των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν στο COP26 επιταχύνοντας τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες και καθαρές πηγές ενέργειας. Για την επίτευξη CO₂ στόχους μείωσης και περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5°C, πρέπει να αναπτύξουμε μια πράσινη οικονομία και να ακολουθήσουμε τις υποσχέσεις σχετικά με την παροχή βοήθειας στις φτωχότερες χώρες για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

«Στο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης, η γαλλική κυβέρνηση πρέπει να προωθήσει εναλλακτικές λύσεις που προστατεύουν το περιβάλλον με την απελευθέρωση γης και την απλοποίηση των διοικητικών κανόνων».

Ιταλία

Η Ιταλία είναι μια από τις πιο εξέχουσες χώρες στην Ευρώπη και στον κόσμο όσον αφορά την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Η ηλιακή ενέργεια αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο της πράσινης ενέργειας που παράγεται εκεί και καλύπτει μεταξύ 7-8% των συνολικών ενεργειακών απαιτήσεων της χώρας. Φέτος, η Ιταλία πρωτοπορεί για την ανάπτυξη αγροβολταϊκών έργων, εισάγοντας α Σχέδιο 1,2 δισ. ευρώ για την υποστήριξη επενδύσεων για την εγκατάσταση ηλιακών φωτοβολταϊκών συλλεκτών στον αγροτικό τομέα.

Ωστόσο, ο αγωγός έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εξακολουθεί να είναι σχετικά δύσκολο να ξεκλειδωθεί, καθώς το ρυθμιστικό πλαίσιο της χώρας αποτελεί εμπόδιο στην ανάπτυξη και κατασκευή έργων.

Federica Gallina, Διευθύντρια Ανάπτυξης στην Ιταλία, λέει: «Χρειαζόμαστε έναν ξεκάθαρο δρόμο για την οικονομική βοήθεια για έργα που συνδυάζουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με τη στήριξη της γεωργίας και της παραγωγής τροφίμων. Στην Ιταλία, χρειαζόμαστε επίσης σαφείς οδηγίες για τις εθνικές και τοπικές αρχές για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη κεφαλαίων σε έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με μια απλοποιημένη και σαφή διαδικασία αδειοδότησης».

Σε όλη την Ευρώπη, είναι σαφές ότι η ηλιακή ενέργεια θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο της παγκόσμιας μετάβασης προς την καθαρή ενέργεια και τις καθαρές μηδενικές εκπομπές. Για να περιοριστεί η μέση παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας στους 1,5°C, η ανάπτυξη της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας πρέπει να επιταχυνθεί κατά τέσσερις συντελεστές αυτή τη δεκαετία και κατά ένα συντελεστή κατά δέκα έως το 2050, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.ΕΙΡΗΝΑ).

Τελικά, ενώ κάθε χώρα βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο του ταξιδιού της και έχει μεμονωμένα εμπόδια να ξεπεράσει, είναι ενωμένη στην ανάγκη να επιτύχουν ταχύτερο ρυθμό αλλαγής. Αυτό θα απαιτήσει τεράστια προσπάθεια από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους επενδυτές και τον ίδιο τον ενεργειακό τομέα. Οι τεχνολογίες που απαιτούνται για την επίτευξη καθαρών μηδενικών φιλοδοξιών υπάρχουν, αλλά η ευκαιρία θα χαθεί χωρίς ταχεία και τολμηρή δράση. Προχωρώντας προς τα εμπρός, χρειαζόμαστε μεγαλύτερες επενδύσεις στην καθαρή ενέργεια, συνεργασία στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και σαφή σχέδια δράσης για την άρση των εμποδίων στην ευρεία εξάπλωση της ηλιακής ενέργειας.